Een ETF (Exchange Traded Fund) is in feite een soort beleggingsfonds dat als doel heeft hetzelfde beleggingsresultaat (in rendement en risico) te behalen als een bepaalde beursindex of sector. Dit wordt gedaan door een kopie te maken van een index of een sector. Zo ontstaat een ‘mandje’ dat de koersstijgingen en –dalingen van de betreffende index of sector een op een volgt. Omdat ETF’s een index volgen, worden ze door beurshandelaren ook wel trackers of indextrackers genoemd. Het beleggen in ETF’s wordt indexbeleggen genoemd.
De kosten die gemaakt worden om een ETF te maken worden verrekend in de koers van de ETF. Dit zijn lopende kosten. Omdat een ETF alleen een index namaakt, zullen de lopende kosten in de praktijk lager zijn dan bij beleggingsfondsen.
Dividend
Mochten de onderliggende beleggingen van een ETF dividend uitkeren dan keert de ETF dit dividend doorgaans uit aan de beleggers. Vaak worden de opgebouwde dividenden periodiek uitgekeerd, vaak eens per kwartaal. Door deze opgebouwde dividenden kan er een verschil in koers tussen de onderliggende index en de ETF zijn.
Hoe volgt een ETF een index?
Een ETF-bouwer kan een index op drie manieren namaken. De eerste is door alle aandelen die onderdeel van de index uitmaken in de juiste verhouding te kopen. In het geval van de AEX worden alle 25 aandelen dus in de juiste hoeveelheid gekocht. Verdwijnt er bij de jaarlijkse herweging een aandeel uit de AEX en komt er een nieuwe voor in de plaats, dan regelt de ETF-bouwer dit allemaal. Deze manier van het maken van een ETF wordt ‘volledige replicatie’ of 'fysieke replicatie' genoemd. Op internet en in factsheets van ETF’s komt u vaak de Engelse term ‘full replication’ tegen.
De tweede manier is die van ‘optimalisatie’. Stel dat een index uit heel veel aandelen bestaat, zeg 2000. Wat de ETF-bouwer nu doet is alleen de belangrijkste aandelen uit die index kopen. Hij koopt er dus geen 2000, maar bijvoorbeeld 800. Deze 800 aandelen moeten zo goed mogelijk het rendement en risico van de index benaderen. Toch kan deze manier van nabouwen een (kleine) afwijking geven met de prestaties van de echte index. Voor deze manier van ETF’s bouwen wordt vaak de Engelse term ‘optimization’ gebruikt.
De laatste manier waarop ETF’s gebouwd kunnen worden is door middel van een ‘ruil’. In het Engels wordt dit een ‘swap’ genoemd en daarom heet deze manier ook ‘swap based’. ETF’s die op deze manier gebouwd zijn worden ook wel ‘synthetische ETF’s’ genoemd. Bij deze manier koopt de ETF-bouwer niet de aandelen zelf, of een gedeelte daarvan, maar maakt hij een afspraak met een investeringsbank. Hij spreekt met de bank af dat hij het rendement van een index koopt. Het maakt niet uit of dat positief of negatief is. Op basis van deze afspraak bouwt hij de ETF waar u in kunt handelen.
In termen van productrisico is de eerste manier de veiligste manier van bouwen. Als u zo’n ETF koopt weet u ook dat de ETF-bouwer daadwerkelijk alle aandelen heeft gekocht. De tweede manier werkt eigenlijk hetzelfde, alleen kunnen het rendement en het risico van de ETF iets verschillen van de index zelf. Bij de laatste manier – swap based – komt er iets bij. De ETF wordt uitgegeven op basis van een afspraak met een investeringsbank. Dit brengt ‘tegenpartijrisico met zich mee’. Deze investeringsbank zou in slecht vaarwater kunnen komen, mogelijk in gebreke blijven en haar verplichtingen niet meer nakomen.
Toch heeft de synthetische variant bestaansrecht, want voor sommige beleggingsvormen is het simpelweg de enige manier om een index te volgen. Hierbij kan gedacht worden aan de meeste grondstoffen, maar ook aan erg moeilijk verhandelbare of exotische aandelen. Hoe dan ook, er zijn beleggers die er bewust voor kiezen niet in ETF’s te beleggen die ‘swap based’ zijn vanwege het tegenpartijrisico.
Voordelen ETF's
- Goedkoop: doordat de ETF enkel een benchmark volgt zijn ze relatief goedkoop
- Keuze: er zijn veel verschillende ETF's beschikbaar
- Spreiding: doordat een ETF eigenlijk een mandje aandelen of obligaties wordt er gespreid belegd
- Dividend: er wordt (vaak) dividend uitgekeerd
- Verhandelbaarheid: wanneer de beurs open is kan er doorlopend in ETF's worden gehandeld
Nadelen ETF's
- Benchmark: omdat een ETF een benchmark volgt zal het de benchmark niet verslaan
- Keuze: er is zoveel keuze in ETF's dat dit wellicht verwarrend kan zijn
- Complexe ETF's: er zijn complexe ETF's waar met een hefboom gewerkt wordt
Andere producten
Leer meer over andere producten: